Theo một ước lượng khác, hơn 30 tỷ
USD đă đào thoát khỏi Ai Cập. T́nh trạng các nước Ả Rập đang chuyển hóa về
dân chủ sẽ c̣n bi đát hơn nhiều nếu khối tám nước phát triển G8 không chấp
nhận trợ giúp 20 tỷ USD trong hai năm và 60 tỷ USD trong ṿng năm năm.
“… Không có tư tưởng chính trị th́
không thể có đảng, và một cách tự nhiên nhưng bắt buộc độc tài đảng trị sẽ
biến dần thành độc tài cá nhân. Đó là điều đang xẩy ra tại Việt Nam…”
Nếu có một bài học mà chúng ta có thể
rút ra từ cuộc cách mạng Ả Rập, sau cuộc cách mạng Đông Âu năm 1989, th́
đó là trước khi bắt đầu một cuộc cách mạng dân chủ phải có sẵn một tổ chức
dân chủ và một dự án xây dựng dân chủ.
Các chuyển động này sẽ chỉ giới hạn
trong thế giới Ả Rập hay đang báo hiệu một làn sóng dân chủ cho cả thế
giới?
Ta chỉ có thể trả lời câu hỏi này sau
khi đă quan sát các chế độ độc tài xưa và nay.
Trước đây chúng đều nhân danh một lư
tưởng nào đó. Lư tưởng có thể sai, thậm chí độc hại, nhưng vẫn là xi măng
gắn bó các tập đoàn cầm quyền, đồng thời cho họ một sự chính đáng trước
các dân tộc mà họ cai trị. Các chế độ cộng sản có chủ nghĩa Marx được tôn
xưng như là đỉnh cao trí tuệ và chân trời lịch sử không thể vượt qua. Các
chế độ độc tài Ả Rập xuất hiện sau Thế Chiến II nhân danh giấc mơ một
"quốc gia Ả Rập" đặt nền tảng trên Hồi Giáo. Các chế độ độc tài quân phiệt
tự gán cho ḿnh sứ mạng ngăn chặn hiểm họa cộng sản để bảo vệ tự do dân
chủ, hoặc đức tin Thiên Chúa Giáo. Tuy khác nhau về cứu cánh, chúng đều
giống nhau ở chỗ là đều có một cứu cánh để lấy làm lư do hiện hữu.
Các chế độ độc tài hiện nay khác hẳn
trước, và giống hệt nhau. Sau khi chủ nghĩa Marx bị lố bịch hóa và chính
khái niệm chủ nghĩa trở thành lỗi thời, đồng thời các tôn giáo mất sức lôi
kéo, chúng không c̣n một lư tưởng nào, thậm chí một ảo tưởng nào làm biện
minh. Chúng đều chỉ có một mục đích là dùng bạo lực để kéo dài và bóc lột.
Không c̣n những lănh tụ hùng biện và lôi cuốn, chỉ c̣n những tay anh chị
ĺ lợm. Tham nhũng trở thành luật chơi, quan hệ giữa chính quyền và nhân
dân là quan hệ đàn áp và thù ghét. Trong suốt lịch sử thế giới chính quyền
nào cũng phải đứng trên hai chân, thuyết phục và khuất phục, trong đó
thuyết phục là chính, bạo lực chỉ dùng đến để khuất phục một thiểu số
không thể thuyết phục. Các chế độ độc tài hiện nay như vậy chỉ có một
chân, và một chân yếu. Chúng không thể đứng lâu, chưa nói đứng vững.
Hậu quả đầu tiên và quan trọng nhất,
cho chính chế độ, của sự thiếu vắng tư tưởng chính trị là sự phân hóa và
suy sụp của đảng cầm quyền. Bởi v́ một chính đảng chỉ có lư do tồn tại và
chỉ có thể tồn tại như là một dụng cụ để thể hiện một tư tưởng chính trị.
Người ta đă thấy đảng Tập Hợp Dân Chủ Hiến Định tại Tunisia và Đảng Quốc
Gia Dân Chủ tại Ai Cập tan ră ngay sau khi Ben Ali và Mubarak bị truất phế
dù mới ngày hôm trước chúng c̣n hàng triệu đảng viên và có hàng chục tỷ
USD. Lư do là v́ từ lâu chúng chỉ c̣n là những hư cấu. Không có tư tưởng
chính trị th́ không thể có đảng, và một cách tự nhiên nhưng bắt buộc độc
tài đảng trị sẽ biến dần thành độc tài cá nhân. Đó là điều đang xẩy ra tại
Việt Nam với thực quyền chuyển dần từ bộ chính trị sang Nguyễn Tấn Dũng.
Sau đó là xung đột không tránh khỏi
giữa quân đội và công an. Quân đội mạnh và có thể tiêu diệt… công an
nhưng lại thua thiệt so với công an về quyền lợi trong một chế độ mà
quyền lợi là tất cả. (Người ta thường nói trong các chế độ cộng sản không
thể có đảo chính. Nhưng đó là giai đoạn đă qua rồi, khi chủ nghĩa cộng sản
c̣n là một lư tưởng gắn bó các đảng viên và đảng cộng sản c̣n thực sự cầm
quyền). Mâu thuẫn tích lũy giữa công an và quân đội là nguyên nhân trực
tiếp đưa đến sự sụp đổ của chế độ dù chính nó chỉ là hậu quả của sự suy
thoái của đảng cầm quyền. Không có mâu thuẫn này th́ những cuộc biểu t́nh
tại Tunisia và Ai Cập đă bị đàp áp nhanh chóng. Nó là một thùng thuốc nổ
chỉ chờ một cây diêm quẹt trước sau ǵ cũng đến. Trong trường hợp cuộc
cách mạng Ả Rập, cây diêm quẹt đó là việc chàng thanh niên bán rau
Bouazizi tự thiêu. Biến cố này đă có thể khởi động cả một làn sóng dân chủ
trên khắp các nước Bắc Phi và Trung Đông v́ t́nh h́nh đă chín muồi. Chín
muồi đến nỗi Mỹ và Châu Âu đă phải tiếp tay lật đổ các đồng minh trung
thành như Ben Ali và Mubarak để khỏi bị gạt ra ngoài lề một diễn biến
không tŕ hoăn được nữa.
Các chế độ đọc tài c̣n lại đều giống
nhau và v́ thế sẽ có chung một số phận. Thực ra chúng là những chế độ đáng
lẽ không thể có. Chúng chỉ đă tồn tại được v́ thế giới cần một thời gian
để tiêu hóa những thắng lợi của dân chủ sau khi các chế độ cộng sản Liên
Xô và Đông Âu sup đổ. Thời gian đó đă chấm dứt.
"Mùa xuân Ả Rập" sẽ không giới hạn ở
Trung Đông và Bắc Phi. Chúng
ta đang chứng kiến sự khởi đầu của một làn sóng dân chủ toàn cầu mới, làn
sóng thứ tư, cuốn đi mọi chế độ độc tài c̣n lại. |